नेपाल इन डाटा
७२ सालको भूकम्प
वि.स. २०७२ साल बैशाख १२ गते गोरखाको बारपाक केन्द्रविन्दु बनाएर ७.६ म्याग्निच्युडको भूकम्प गएको आज १० वर्ष पुगेको छ । उक्त भूकम्पमा परी झण्डै ९ हजार जनाको ज्यान गएको थियो भने २२ हजार भन्दा बढी मानिस घाइते भएका थिए ।
दश वर्षमा ७८३ वटा भूकम्प
वि.स. २०७२ सालको भूकम्पपछि आजको दिनसम्म ४ म्याग्निच्युड भन्दा माथिका ७ सय ८३ वटा भूकम्प गएका छन् । २०७२ सालपछिका ठूला भूकम्पहरुमा २०७९ साल कात्तिकमा डोटी केन्द्रविन्दु भएर ६.६ म्याग्निच्युडको भूकम्प, २०८० कात्तिकमा जाजरकोट केन्द्रविन्दु भएर ६.४ म्याग्निच्युडको भूकम्प र २०८० असोजमा बझाङ केन्द्रविन्दु ६.३ म्याग्निच्युडको भूकम्प गएको थियो ।
जाजरकोट भूकम्प
वि.स.२०८० कात्तिक १७ गते राती जाजरकोट केन्द्रविन्दु भएर ६.४ म्याग्निच्युडको भूकम्प गएको थियो । ७२ सालको भूकम्पपछि जनधनको क्षतीको आधारमा यो दोस्रो ठूलो भूकम्प हो । भूकम्पका कारण १५७ जनाले ज्यान गुमाएका थिए । त्यसको ठीक वर्षदिन अघि डोटी केन्द्रविन्दु बनाएर ६.६ म्याग्निच्युडको भूकम्प गएको थियो । डोटी भूकम्पमा ६ जनाको मृत्यु भएको थियो ।
जोखिम अझै
नेपाल भूकम्पीय जोखिमयुक्त मुलुक हो । वि.स.१९९०, २०४५ र २०७२ मा गरी तीनवटा ठूला भूकम्प गइसकेका छन् । वि.स. १५०५ सालमा मुस्ताङ् केन्द्रविन्दु बनाएर गएको ८.५ म्याग्निच्युडको भूकम्पलाई नेपालको सबैभन्दा ठूलो भूकम्प मानिएको छ । नेपालको पश्चिम क्षेत्रमा लामो समयसम्म ठूला भूकम्प नगएकोले ठूलो भूकम्पीय शक्ति सञ्चय भएको अनुमान गरिएको छ । जुनसुकै बेला पनि पश्चिमी क्षेत्रमा ठूलो भूकम्प जानसक्ने विज्ञले सचेत गएका छन् ।
