नेपाल इन डाटा
आर्थिक वृद्धिदर अनुमान
चालु आर्थिक वर्षको वास्तविक आर्थिक वृद्धिदर ४.६१ प्रतिशत रहने प्रक्षेपण गरिएको छ । राष्ट्रिय तथ्याङ्क कार्यालयले बुधबार सार्वजनिक गरेको तथ्याङ्कमा चालु आर्थिक वर्ष ४.६१ प्रतिशतको आर्थिक वृद्धि हुने अनुमान गरिएको हो । साथै गत आर्थिक वर्षको आर्थिक वृघिदर पनि परिमार्जन गरिएको छ । गत आर्थिक वर्षको आर्थिक वृद्धिदर ३.६७ प्रतिशत रहेको परिमार्जित तथ्याङ्क छ ।
पाँच वर्षको अवस्था
अघिल्लो आर्थिक वर्ष वास्तविक कुल गार्हस्थ्य उत्पादन ३.८७ प्रतिशतले बढेको थियो । विगत पाँच वर्षको औसत आर्थिक वृद्धिदर २.७ प्रतिशत छ । आर्थिक वर्ष २०७६÷७७ मा भने आर्थिक वृद्धिदर २.४ प्रतिशतले ऋणात्मक थियो । यो कोरोना महामारीका कारणले भएको हो । यस्तै, अर्थतन्त्रको आकार ६१ खर्ब ७ अर्ब रुपैयाँ पुगेको छ ।
सार्वजनिक खर्चमा सुधार भएन
सरकारको सार्वजनिक खर्चको अवस्था निकै नाजुक छ । आर्थिक वर्ष सकिन ७५ दिन बाँकी रहँदा पुँजीगत, चालु तथा वित्तीय व्यवस्थातर्फको खर्च ५७.०४ प्रतिशत मात्रै छ । त्यसमा पनि आर्थिक वृद्धिदरसंग प्रत्यक्ष जोडिएको पुँजीगत खर्चको अवस्था एक तिहाई भन्दा कम छ । बैशाख १५ गते सम्ममा पुँजीगततर्फ कुल विनियोजित बजेटको ३१.२३ प्रतिशतमात्रै खर्च भएको छ ।
राजश्व संकलनमा चाप
विगत वर्षदेखि नै पर्याप्त मात्रामा सार्वजनिक खर्च गर्न नसक्नुले राजश्व संकलनमा पनि प्रभाव पारेको छ । सरकारले साढे नौं महिनाको अवधिमा लक्ष्यको ६१ प्रतिशतमात्रै राजश्व संकलन गर्न सकेको छ । अर्थात १४ खर्ब १९ अर्ब रुपैयाँ राजश्व उठाउने लक्ष्य लिइएकोमा आजसम्म ८ खर्ब ६७ अर्ब रुपैयाँ मात्रै राजश्व संकलन भएको छ ।
चुनौतीको घेरामा अर्थतन्त्र
चालु आर्थिक वर्ष ४.६१ प्रतिशतले आर्थिक वृद्धिदर हासिल हुने अनुमान गरिएपनि वास्तविक रुपमा उक्त वृद्धिदर हासिल गर्न भने चुनौतीपूर्ण रहने देखिन्छ ।
चुनौतीहरु निम्नानुसार छन् ।
